Choroba alkoholowa dotykająca jednego z członków rodziny silnie oddziałuje również na pozostałych bliskich. Osoba uzależniona skoncentrowana jest na alkoholu, bardzo często zatraciła już zdolność logicznego myślenia oraz zaburzone jest u niej postrzeganie rzeczywistości. Jedyną ważną, a wręcz najważniejszą czynnością jest zdobywanie oraz spożywanie alkoholu. Jednostka nie zważa uwagi na to jak traktuje swoją rodzinę, czy zaniedbuje własne dzieci lub stosuje wobec nich przemoc.
Bohater rodziny
Bohaterem rodziny zazwyczaj staje się najstarsze dziecko, które jest opoką i zapewnia bezpieczeństwo rodzinie. To dziecko,które zawsze dobrze się uczy, nie sprawia problemów wychowawczych, jest grzeczne i poukładane. Odciąża rodziców w wykonywaniu ich obowiązków lub w całości je przejmuje. To dziecko cechujące się dużą odpowiedzialnością oraz bardzo rozwinięte emocjonalnie. Bardzo często zaniedbuje własne potrzeby na rzecz innych. Żyją w stałym napięciu, nie potrafią skupić się tylko na sobie. Bardzo często też nie potrafią odpoczywać i chociaż na chwilę porzucić bycie w ciągłej gotowości…
Dziecko to stara się odwracać uwagę rodziny od problemu alkoholu. We wszystkich podejmowanych czynnościach stara się być najlepszym. Stara się robić wszystko, aby podnieść społeczny status rodziny. Chce być doceniany w społeczności. Z trudem wyraża własne emocje. Rodzina czuje się dowartościowana podjętymi przez dziecko inicjatywami i osiągnięciami. Dążenie do perfekcji rujnuje ich dzieciństwo, utrudnia relacje z rówieśnikami a w życiu dorosłym może prowadzić do pracoholizmu. Bardzo często dorośli bohaterowie rodziny są samotni, porzuceni i mimo wysokich osiągnięć nie mają zupełnie nic. Dostrzegają jak wiele krzywdy wyrządzili im rodzice odbierając dzieciństwo. Są rozżaleni, że nigdy nie mogli doświadczyć beztroski, spokojnego życia i swobodnej zabawy.
Bohater rodziny to dziecko, na którego barki rodzice zrzucają zbyt dużo. Wierzy, że swoim działaniem może uratować rodzinę i wyrwać ją ze szponów choroby alkoholowej. Przejmuje obowiązki domowe rodzica, który nadużywa alkoholu. Wyręcza i odciąża drugiego z rodziców, który skupia się na uzależnionym partnerze. Bohater rodziny bardzo często zajmuje się swoim młodszym rodzeństwem. Przejmuje role opiekuńcze od rodziców, którzy nie są w stanie zagwarantować własnym dzieciom poczucia bezpieczeństwa, spokoju i miłości. Dziecko to podejmuje się również prób powstrzymywania uzależnionego rodzica od spożywania alkoholu. Nie pozwala sobie na chwilę słabości i cały czas stara się być dostępnym dla wszystkich członków rodziny. Bardzo często stara się opiekować i pocieszać nie pijącego rodzica.
Dziecko to stara się zapewnić bezpieczeństwo wszystkim członkom rodziny, dlatego bardzo często broni swojego rodzeństwa lub mamy przed ojcem, który pod wpływem alkoholu staje się agresywny. Ochrona ta dotyczy zarówno przemocy psychicznej jak i fizycznej.
Dziecko, które przyjęło rolę bohatera rodziny żyje w ciągłym lęku i stresie. Niepewność, która dotyka go każdego dnia w późniejszym okresie da o sobie znać w postaci problemów psychicznych oraz zaburzeń somatycznych. Dodatkowo sam nakłada na siebie obowiązki, aby utrzymać rodzinę w jak najlepszej kondycji, przez co żyje w jeszcze większym napięciu czy uda mu się spełnić oczekiwania innych.
Dziecko, które przyjęło rolę bohatera rodziny osiąga bardzo dobre, a często wręcz wybitne wyniki w nauce. Mimo wielu przeszkód i trudności stara się uczyć bardzo dobrze.Jest grzeczne i poukładane, nie sprawia problemów wychowawczych. Nie wdaje się w bójki, nie wszczyna awantur. W pracach grupowych przejmuje odpowiedzialność za innych. Bardzo często wykazuje się wieloma talentami. Dąży do wykonania własnej pracy perfekcyjnie. Przywiązuje niesamowitą wagę do szczegółów i detali. Jest lubianym dzieckiem przez nauczycieli i rówieśników, jednak przez zbyt dużą ilość obowiązków i brak czasu nie utrzymuje kontaktów z rówieśnikami.
Postawa bohatera rodziny buduje w rodzicach poczucie, że robią wszystko tak jak powinni. “Przecież gdyby było tak źle, to on wcale by tak dobrze się nie uczył” – można usłyszeć. Bardzo często rodzic, który nie jest uzależniony od alkoholu pomija grzeczne i uzdolnione dziecko, aby więcej czasu poświęcić dzieciom, które sprawiają trudności lub partnerowi z problemem uzależnienia. Dziecko to zostaje zupełnie samo z własnymi lękami, trudnościami i niepewnościami.
Bohater rodziny nie jest nauczony dbanie o własne potrzeby i zdrowie. Wszystko co robi, robi dla innych. Nie potrafi nazywać własnych uczuć ani emocji. Nie zajmuje się nimi oraz nie zastanawia się nad tym co aktualnie odczuwa. W pomocy innym zatraca własne ja i swoje cele i marzenia. W dorosłym życiu osiąga duże sukcesy zawodowe jednak bardzo źle radzi sobie w kontaktach towarzyskich oraz relacjach intymnych.
Jednak mimo wielu osiąganych sukcesów bohater rodziny ma bardzo niskie poczucie własnej wartości. Nie potrafi cieszyć się z dobrych wyników, gdyż jego główny cel nadal nie został osiągnięty. Osoba to nie akceptuje ludzi słabych, nadrzędną dewizą jest “twardym trzeba być, nie miękkim”. Jest osobą bardzo wymagającą w stosunku do siebie i własnych dzieci. Nie prosi o pomoc, stara się wszystkiego dokonać samodzielnie.
Krótka charakterystyka bohatera rodziny
Bohater rodziny chce sprostać wszystkim trudnością rodziny i uratować swoich najbliższych. Poświęca się na rzecz innych, zapomina o sobie i własnych potrzebach. Nie przyjmuje pomocy. To osoba ambitna, odpowiedzialna i skryta. Nie wyraża własnych emocji. Bierze na siebie zbyt dużą liczbę obowiązków, aby odciążyć innych członków rodziny. Za swoje zachowanie płaci wysoki koszt, jakim jest utrata dzieciństwa i spontaniczności. Dziecko to nie potrafi się bawić, a życie postrzega w kryteriach obowiązków oraz pomocy innym. Na rzecz innych rezygnuje z własnych marzeń i potrzeb. Pomimo wielu osiągnięć cały czas czuje się nie dość dobry, gdyż nie zdołał rozwiązać problemów rodzinnych. Poczucie winy, strach i lęk permanentnie towarzyszą bohaterowi rodziny.
Jak pomóc dziecku? Zauważ je – to, że dziecko nie sprawia kłopotów wychowawczych nie oznacza, że nie musisz poświęcać mu czasu i uwagi. Rozmawiaj z dzieckiem, jednak pamiętaj o tym, aby nie wyżalać się mu. Dziecko nie jest powiernikiem Twoich problemów. Poszukaj specjalistycznej pomocy dla dziecka, aby nie musiało samo dźwigać ciężaru uzależnienia jednego z rodziców.
Choroba alkoholowa negatywnie wpływa na całą rodzinę. Osoba uzależniona od alkoholu musi dostrzec swój problem i chcieć dokonać zmiany. Przed rozpoczęciem terapii leczenia uzależnień zaleca się wykonanie odtruwania organizmu. Jest to okres, w którym z organizmu usuwane są wszystkie toksyny i substancje szkodliwe. Organizm osiąga stan trzeźwości i pierwszy raz od dawna może spojrzeć na świat bez alkoholu. Detoks trwa około 10 dniu, w zaawansowanym stadium choroby alkoholowej zaleca się, aby był przeprowadzony w warunkach szpitalnych pod kontrolą lekarza.
