Cukrzyca jest chorobą, która występuje, gdy poziom glukozy we krwi jest zbyt wysoki. Istnieją dwa główne typy cukrzycy związane z poziomem cukru we krwi. Typ 1 diagnozuje się w momencie, gdy organizm nie tworzy insuliny, czyli hormonu, który transportuje glukozę do komórek w celu wykorzystania jej jako energia. Najczęściej występująca postacią cukrzycy jest typ 2 i występuje, gdy organizm nie reaguje na insulinę tzw. insulinooporność. Najbardziej narażoną grupą na tego typu schorzenie są osoby zmagające się z nadwagą lub otyłością.
Jak alkohol wpływa na poziom cukru we krwi?
Większość napojów alkoholowych początkowo powoduje wzrost poziomu glukozy,
a w kolejnym etapie hamuje czynność wątroby i zapobiega uwalnianiu stałej dawki glukozy do krwi. W konsekwencji powoduje to spadek poziomu glukozy we krwi, narażając daną osobę na ryzyko niskiego poziomu cukru we krwi, czyli inaczej mówiąc hipoglikemię.
Dla zdrowej osoby hipoglikemia często jest czymś normalnym. Może powodować łagodne objawy, takie jak głód, pocenie się, senność, bladą skórę i zawroty głowy. Ale dla diabetyków, którzy przyjmują leki, picie wiąże się z bardziej niebezpiecznymi zagrożeniami dla zdrowia. W niektórych przypadkach może nawet wymagać natychmiastowego leczenia.
Czy alkoholizm może powodować cukrzycę?
Nadmierne spożycie alkoholu może powodować cukrzycę na trzy sposoby:
- przyczyniając się do przybierania na wadze
- zmniejszając wrażliwość na insulinę
- zakłócając czynności trzustki
Zapalenie trzustki jest stanem prowadzącym do nieodwracalnych uszkodzeń, które obejmują zniszczenie komórek trzustki odpowiedzialnych za produkcję, przechowywanie
i uwalnianie insuliny. Jedną z konsekwencji zapalenia trzustki jest upośledzona zdolność trzustki do wydzielania insuliny, co może potencjalnie prowadzić do cukrzycy typu 2.
Alkoholizm i cukrzyca – zagrożenia
Dla osoby chorującej na cukrzycę, picie alkoholu może być szkodliwe. Nadużywanie alkoholu w takiej sytuacji zwiększa ryzyko wysokiego ciśnienia krwi, chorób serca, problemów z oczami i uszkodzenia nerwów.
U alkoholików znacznie trudniej jest utrzymać poziom cukru we krwi pod kontrolą. Dzieje się tak dlatego, że napoje alkoholowe zawierają nadmierne ilości węglowodanów
i cukru, które powodują dramatyczne skoki poziomu cukru we krwi. Alkohol jest również wysokokaloryczny i może prowadzić do przyrostu masy ciała, który zmniejsza wrażliwość
i produkcję insuliny, co w konsekwencji utrudnia kontrolowanie poziomu cukru we krwi.
U chorych na cukrzycę występuje ryzyko niebezpiecznie niskiego poziomu cukru we krwi (ciężka hipoglikemia). Objawy tego zaburzenia są następujące:
- skrajne zamieszanie i dezorientacja
- niewyraźna mowa
- drgawki
- nagła utrata przytomności lub omdlenie
Ciężka hipoglikemia lub „szok insulinowy” jest nagłym przypadkiem medycznym. Wymaga natychmiastowej opieki medycznej. Może potencjalnie prowadzić do śpiączki i śmierci, jeśli pomoc nie zostanie udzielona w odpowiednim momencie.
Inną możliwą konsekwencją picia jest nocna hipoglikemia. Jest to niski poziom cukru we krwi, który występuje w nocy. Objawy obejmują:
- doświadczanie intensywnych koszmarów sennych
- nietypowe zachowanie podczas snu (np. mówienie i wykonywanie nietypowych dźwięków)
- niepokój lub trudności w zasypianiu
- budzenie się zmęczonym lub z bólem głowy
- mokre ubrania i pościel z nocnego pocenia się
Niski poziom cukru we krwi podczas snu jest potencjalnie niebezpieczny. Jeśli pojawią się trudności z obudzeniem danej osoby, natychmiast trzeba wzywać pomoc medyczną.
Czy powinieneś pić, jeśli masz cukrzycę?
Pomimo ryzyka, osoby z cukrzycą mogą nadal spożywać alkohol. Należałby jednak pamiętać o kilku istotnych zasadach, aby poziom cukru we krwi pozostał w normalnym zakresie. Powinni oni:
- unikać nadmiernego spożycia alkoholu.,
- jeść jedzenie przed lub podczas picia alkoholu – jedzenie spowalnia wchłanianie alkoholu i zapobiega nagłemu spadkowi poziomu cukru we krwi,
- jeść węglowodany przed pójściem spać – dzięki temu poziom cukru we krwi będzie stabilny przez całą noc,
- unikać ćwiczeń i spożywania alkoholu – jeśli planowane jest picie alkoholu, nie zaleca się ćwiczyć przez cały dzień,
- monitorować stężenie cukru we krwi – sprawdzać stężenie cukru we krwi przed, w trakcie i po wypiciu alkoholu,
- zasięgnąć rady lekarza przed wypiciem alkoholu.
Leczenie uzależnienia od alkoholu u diabetyków
Alkoholizm u diabetyków może prowadzić do niezwykle niebezpiecznych konsekwencji. Badania wykazały, że nadmierne spożycie alkoholu negatywnie wpływa na przestrzeganie leczenia cukrzycy i niekorzystnie wpływa na przebieg cukrzycy, powodując zwiększoną zachorowalność i śmiertelność. Picie wpływa na skuteczność leków przeciwcukrzycowych i może powodować uszkodzenie wątroby, narażając chorego na dalsze ryzyko.
Cukrzyca jest przewlekłą chorobą, którą można zarządzać tylko zdrową dietą, ćwiczeniami i lekami. Diabetycy zmagający się z nadużywaniem alkoholu lub uzależnieniem zwykle nie są w stanie podejmować zdrowych decyzji. Może to spowodować nasilenie się choroby.
W związku z powyższym leczenie powinno dotyczyć zarówno cukrzycy, jak
i alkoholizmu. Pacjenci z cukrzycą i zaburzeniami spożywania alkoholu mogą skorzystać
z różnych form leczenia. W leczeniu obu schorzeń bardzo pomocne jest stosowanie farmakoterapii odpowiednio dobranej do indywidualnego stanu pacjenta. Ważną rolę odgrywa także fachowa pomoc psychologiczna, której działania powinny być ukierunkowane jednocześnie na walkę z uzależnieniem i objawami cukrzycy. Zalecane jest również odtruwanie alkoholowe, które przerywa ciąg alkoholowy lub pojawiający się po nim zespół odstawienny. Proces ten skraca czas trwania nieprzyjemnych objawów i znacznie poprawia samopoczucie pacjenta.
Cukrzyca i alkoholizm to choroby, które często idą ze sobą w parze
i wzajemnie się zaostrzają. Przewlekłe spożywanie alkoholu jest uważane za potencjalny czynnik ryzyka zachorowalności na cukrzycę typu 2. Zarówno cukrzyca, jak i alkoholizm są zaburzeniami uleczalnymi. Jednak tylko przy odpowiednim leczeniu alkoholizmu, wraz ze zdrowymi zmianami stylu życia, możliwe jest uniknięcie poważnych powikłań cukrzycy.
Leczenie uzależnienia od alkoholu lub też innych środków odurzających zawsze wymaga udziału specjalistów, czyli: psychologa lub też psychiatry, najlepiej takich, którzy specjalizują się właśnie w terapii nałogów. Korzystanie z pomocy specjalistów nie jest absolutnie przejawem słabości. Niestety wiele alkoholików tak właśnie postrzega tego rodzaju pomoc. Jest to natomiast przejaw odpowiedzialności i troski o zdrowie osoby uzależnionej od alkoholu i jej bliskich – ponieważ niestety, tam gdzie pojawia się uzależnienie, choruje nie tylko sam uzależniony, lecz także rodzina. Specjaliści pomagający wyjść z alkoholizmu edukują oraz przede wszystkim podnoszą świadomość i motywację, że walka z nałogiem jest najlepszą decyzją. Psycholog lub też inny fachowiec pomaga dodatkowo kształtować stosowne postawy, które sprzyjają unikaniu alkoholu, lub też innych używek. Doradza również jak samemu poradzić sobie z chorobą alkoholową lub też jak pomóc (w przypadku rodziny) alkoholikowi wyjść z uzależnienia.
